วิธีตั้งไม้โพล (Pole) ให้ตั้งฉากก่อนเริ่มงาน

วิธีตั้งไม้โพล (Pole) ให้ตั้งฉากก่อนเริ่มงาน

     ในโลกของการสำรวจ ไม่ว่าคุณจะใช้กล้อง Total Station หรือ GNSS RTK "ไม้โพล (Pole)" คืออุปกรณ์ที่เป็นตัวแทนของค่าพิกัดบนพื้นดิน หากไม้โพลเอียงเพียง 1-2 องศา ค่าพิกัดที่ได้อาจคลาดเคลื่อนไปหลายเซนติเมตร บทความนี้จะเจาะลึกวิธีการตั้งไม้โพลให้ตรงแนวดิ่ง (Plumb) เพื่อให้งานสำรวจของคุณมีความน่าเชื่อถือสูงสุด

1. การตรวจสอบอุปกรณ์ (Pre-Check)

   ก่อนเริ่มงาน สิ่งแรกที่ต้องทำไม่ใช่การตั้งโพล แต่คือการตรวจสอบว่า "ระดับน้ำฟองกลม (Circular Vial)" บนไม้โพลยังเที่ยงตรงอยู่หรือไม่

• วิธีเช็ค : ให้ตั้งโพลให้ฟองกลมอยู่ตรงกลาง แล้วลองหมุนไม้โพลรอบตัวเอง 180 องศา หากฟองอากาศเลื่อนออกจากจุดศูนย์กลาง แสดงว่าระดับน้ำ "หลุด" ต้องทำการปรับตั้ง (Calibrate) ก่อนเริ่มงาน
  

2. วิธีการตั้งโพลให้ตั้งฉาก

   เราสามารถเลือกใช้วิธีการตั้งโพลได้ตามความเหมาะสมของลักษณะงาน ดังนี้

     การใช้ขาหยั่งโพล (Bipod/Tripod) – วิธีที่ดีที่สุด

   สำหรับงานที่ต้องการความละเอียดสูง เช่น งานวางผัง (Stake-out) หรือการเก็บหมุดหลักฐาน (Control Point)

• ขั้นตอน: กางขาหยั่งให้มั่นคง จิกปลายขาลงดินให้แน่น จากนั้นใช้มือประคองไม้โพลและใช้อีกมือปรับความสูงของขาหยั่งทีละข้าง โดยสังเกตฟองอากาศให้เคลื่อนเข้าสู่ใจกลางวงกลม

• ข้อดี: ลดการสั่นสะเทือนจากร่างกายผู้ถือ และสามารถปล่อยมือเพื่อบันทึกข้อมูลได้

     การประคองด้วยสมดุลร่างกาย (Manual Holding)

   ใช้ในกรณีงานเก็บรายละเอียด (Topo) ที่ต้องเคลื่อนที่รวดเร็ว

• เทคนิค: ยืนแยกเท้าเล็กน้อยเพื่อความมั่นคง ใช้ปลายนิ้วประคองโพลไว้เบาๆ บริเวณระดับอก (ไม่กำแน่น) ปล่อยให้โพลทิ้งตัวตามแรงโน้มถ่วง

• จุดโฟกัส: สายตาต้องมองกดลงไปที่ระดับน้ำฟองกลมตรงๆ (Vertical View) เพื่อป้องกันการหลอกตา (Parallax)

3. เคล็ดลับเพิ่มความแม่นยำ (Pro Tips)

• ความสูงมีผล: ยิ่งยืดไม้โพลสูงเท่าไหร่ โอกาสคลาดเคลื่อนจากการเอียงจะยิ่งทวีคูณ (ตามหลักตรีโกณมิติ) หากพื้นที่โล่งแจ้ง แนะนำให้ใช้ความสูงโพลที่ต่ำที่สุดเท่าที่จะทำได้

• ระวังลมแรง: ในวันที่ลมกระโชกแรง การใช้ขาหยั่ง Bipod เพียงอย่างเดียวอาจไม่พอ ควรใช้ร่างกายช่วยบังลมหรือกดโพลให้มั่นคงขึ้น

• ตรวจสอบปลายโพล: ปลายโพลต้องแหลมและไม่คดงอ เพราะหากปลายโพลทื่อหรือเบี้ยว ต่อให้ระดับน้ำตรง พิกัดที่ลงดินก็จะเพี้ยนอยู่ดี
  

     การตั้งไม้โพลให้ตั้งฉากไม่ใช่แค่เรื่องของอุปกรณ์ แต่คือ "วินัย" ของผู้สำรวจ การเสียเวลาเพิ่มเพียงไม่กี่วินาทีเพื่อเช็คระดับน้ำให้เป๊ะ จะช่วยลดความผิดพลาดมหาศาลที่อาจเกิดขึ้นในขั้นตอนการประมวลผลข้อมูล