การใช้กล้อง Total Station ตีเส้นตรงโดยที่กล้องไม่ได้อยู่บนเส้นการใช้กล้อง Total Station ตีเส้นตรงโดยที่กล้องไม่ได้อยู่บนเส้น (Remote Line Setting Out)
ในงานก่อสร้างและสำรวจภาคสนาม มักมีสถานการณ์ที่ ไม่สามารถตั้งกล้อง Total Station ตรงบนแนวเส้นตรงที่ต้องการวาง ได้ เช่น มีสิ่งกีดขวาง, สภาพพื้นที่ไม่อำนวย, หรือไม่ต้องการให้กล้องบดบังแนวสายตา วิธีแก้ไขคือการใช้เทคนิค Offset Line ร่วมกับโปรแกรม Layout Point หรือ Set Out ของกล้อง Total Station
หลักการ: การทำงานบนแนวเส้นอ้างอิง (Reference Line)
การตีเส้นตรงโดยที่กล้องไม่ได้ตั้งอยู่บนเส้นจริง อาศัยการสร้าง เส้นอ้างอิง (Reference Line) หรือ เส้นคู่ขนาน ขึ้นมาแทน โดยมีหลักการทำงานดังนี้:
- กำหนดเส้นอ้างอิง: ป้อนพิกัดของจุดสองจุด (Start Point และ End Point) ที่กำหนดแนวเส้นตรง (Line Definition) ที่ต้องการวาง ลงในโปรแกรม Set Out ของกล้อง Total Station
- ตั้งกล้องนอกแนว: ตั้งกล้อง Total Station ณ จุดควบคุม (Control Point) ใด ๆ ที่มีพิกัดแม่นยำและสามารถมองเห็นพื้นที่ทำงานทั้งหมดได้
- ให้กล้องคำนวณ: ใช้โปรแกรมของกล้องให้คำนวณตำแหน่งที่แน่นอนของเป้าหมายบนเส้นจริง **โดยอ้างอิงจากเส้นตรงที่เรากำหนดไว้**
ขั้นตอนการตีเส้นตรงโดยละเอียด
ขั้นตอนเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ถือปริซึมสามารถหาตำแหน่งบนแนวเส้นตรงที่ถูกต้องได้ แม้กล้องจะอยู่ห่างออกไป
1. การกำหนดแนวเส้น (Define the Line)
- สร้างพิกัด: ผู้สำรวจจะต้องมีพิกัด $X, Y$ ของจุดเริ่มต้น (Point A) และจุดสิ้นสุด (Point B) ของเส้นตรงที่ต้องการวาง (ซึ่งอาจเป็นขอบอาคาร, ขอบถนน, หรือแนวท่อ) และนำเข้าข้อมูลนี้สู่กล้อง
- ใช้โปรแกรม Line/Reference Line: ในเมนู Set Out ให้เลือกฟังก์ชันสำหรับกำหนดเส้นตรง (เช่น "Reference Line" หรือ "Line Layout") แล้วเลือก Point A เป็นจุดเริ่มต้นและ Point B เป็นจุดสิ้นสุด
- กล้องจะคำนวณ Azimuth: กล้องจะคำนวณทิศทาง (Azimuth) และสมการของเส้นตรง (Line Equation) นี้ไว้ในหน่วยความจำ .
2. การนำทางผู้ถือปริซึม (Stake Out Guidance)
หลังจากตั้งกล้องและกำหนดเส้นแล้ว เมื่อเล็งไปยังผู้ถือปริซึม กล้องจะแสดงผลเป็น 2 ค่าหลัก:
- ค่าตามแนวเส้น (Distance Along Line - AL): บอกว่าผู้ถือปริซึมอยู่ห่างจากจุดเริ่มต้น (Point A) ไปตามแนวเส้นตรงเป็นระยะทางเท่าไหร่
- ค่าเยื้องแนว (Offset Distance - OS): บอกว่าผู้ถือปริซึม **เยื้องออกไปจากแนวเส้นตรงจริง** มากน้อยแค่ไหน (เป็นค่าบวกเมื่อเยื้องไปทางขวา และค่าลบเมื่อเยื้องไปทางซ้าย)
3. การวางหมุดบนเส้นจริง (Staking the Points)
ผู้ถือปริซึมต้องเคลื่อนที่ไปจนกว่าค่า **Offset Distance (OS)** จะเข้าใกล้ศูนย์ ($0.000$ เมตร)
| ค่าที่แสดงบนหน้าจอ | การกระทำของผู้ถือปริซึม |
|---|
| Offset = +0.500 m | เยื้องไปทาง ขวา ของเส้นจริง $0.50$ เมตร ต้องเดินเข้าหาเส้น |
| Offset = -0.300 m | เยื้องไปทาง ซ้าย ของเส้นจริง $0.30$ เมตร ต้องเดินเข้าหาเส้น |
| Offset $\approx 0.000$ m | อยู่บนแนวเส้นตรงจริง พอดี ทำการตอกหมุด |
สรุป
การใช้กล้อง Total Station ตีเส้นตรงโดยที่กล้องไม่ได้อยู่บนเส้นตรงนั้น อาศัยความสามารถของซอฟต์แวร์ในการ **สร้างแบบจำลองทางคณิตศาสตร์ของเส้นตรง** (Point A ถึง Point B) และใช้กล้องเป็นเครื่องมือในการนำทางผู้ถือปริซึมไปสู่จุดที่ค่า **Offset** เป็นศูนย์ การทำเช่นนี้ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นในการทำงานในพื้นที่จำกัดได้อย่างมาก
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด
