บทบาทของกล้องสำรวจในงานก่อสร้างเขื่อนและงานป้องกันตลิ่ง

บทบาทของกล้องสำรวจในงานก่อสร้างเขื่อนและงานป้องกันตลิ่ง

งานก่อสร้างเขื่อน (Dam Construction) และงานป้องกันตลิ่ง (Riverbank Protection) เป็นโครงการวิศวกรรมโยธาขนาดใหญ่ที่ต้องอาศัยความแม่นยำสูงสุดและมีผลกระทบโดยตรงต่อความปลอดภัยสาธารณะ กล้องสำรวจ (Surveying Instruments) เช่น กล้อง Total Station และ GPS/GNSS จึงมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในทุกขั้นตอนของโครงการเหล่านี้

1. บทบาทในการก่อสร้างเขื่อน (Dam Construction)

การสร้างเขื่อนต้องควบคุมรูปทรงและระดับความสูงให้เป็นไปตามแบบแปลนอย่างเข้มงวด เพื่อให้โครงสร้างมีความมั่นคงและสามารถกักเก็บน้ำได้อย่างปลอดภัย

• การสำรวจภูมิประเทศ (Topographic Survey): ใช้ Total Station และ GPS/GNSS ในการเก็บข้อมูลภูมิประเทศก่อนการก่อสร้าง เพื่อคำนวณปริมาณงานขุดและถม (Cut and Fill) รวมถึงการคำนวณความจุของอ่างเก็บน้ำ (Reservoir Volume)
• การวางแนวแกนเขื่อน (Axis Alignment): ใช้ Total Station ในการกำหนดและควบคุมแนวแกน (Centerline) ของเขื่อนให้มีความตรงและได้ตำแหน่งตามพิกัดที่ออกแบบไว้ตลอดความยาวของเขื่อน .
• การควบคุมระดับความสูง: ใช้ กล้องระดับความแม่นยำสูง (Precision Level) ในการควบคุมระดับการถมดิน, การเทคอนกรีต, และการติดตั้งอุปกรณ์ต่าง ๆ ของตัวเขื่อน เช่น ช่องระบายน้ำ (Spillway) และระดับสันเขื่อน (Crest Level) เพื่อให้ได้ความสูงตามที่กำหนดในแบบแปลน
• การตรวจสอบการทรุดตัว (Deformation Monitoring): ติดตั้งหมุดวัดการเคลื่อนตัว (Monitoring Points) บนตัวเขื่อนและพื้นที่โดยรอบ แล้วใช้ Total Station ความแม่นยำสูง หรือ GNSS วัดค่าพิกัดซ้ำ ๆ เพื่อตรวจสอบว่าเขื่อนมีการทรุดตัว, เอียง, หรือเคลื่อนตัวหรือไม่หลังจากการกักเก็บน้ำ ซึ่งเป็นมาตรการสำคัญด้านความปลอดภัย

2. บทบาทในงานป้องกันตลิ่งและแม่น้ำ (Riverbank Protection)

งานป้องกันตลิ่ง เช่น การทำกำแพงกันดินหรือการวางเรียงหิน (Revetment) ต้องคำนึงถึงระดับน้ำและแนวการไหลของน้ำ

• การสำรวจแนวตลิ่งเดิม: ใช้ Total Station ในการสำรวจแนวตลิ่งเดิมและระดับความลึกของท้องน้ำ (Bathymetric Survey, มักใช้ร่วมกับเครื่องวัดความลึก) เพื่อวางแผนการออกแบบโครงสร้างป้องกันตลิ่ง
• การวางแนวและมุมลาด: ใช้ Total Station ในการวางแนวของโครงสร้างกำแพงหรือแนวเรียงหิน เพื่อให้แนวกำแพงมีความตรงและมีมุมลาดเอียง (Slope) ที่ถูกต้องตามหลักวิศวกรรม เพื่อรับแรงปะทะจากการกัดเซาะของกระแสน้ำ .
• การควบคุมระดับความลึกของฐานราก: ใช้ กล้องระดับ ควบคุมระดับความลึกของการขุดร่องเพื่อวางฐานรากของกำแพงกันดิน เพื่อให้มั่นใจว่าฐานรากอยู่ลึกพอที่จะต้านทานการเซาะของน้ำ

สรุป

กล้องสำรวจเป็นเครื่องมือหลักในการรับประกันคุณภาพและความปลอดภัยในงานวิศวกรรมแหล่งน้ำ การใช้ Total Station, กล้องระดับ, และ GNSS ช่วยให้สามารถควบคุมค่าพิกัด, แนวเส้น, ระดับความสูง, และตรวจสอบความมั่นคงของโครงสร้างได้อย่างแม่นยำตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดโครงการ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการป้องกันความเสียหายร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้นกับเขื่อนหรือพื้นที่ริมตลิ่ง