ทำไมการตั้งศูนย์จึงส่งผลต่อค่ามุม

ค่ามุมราบของกล้องสำรวจถูกคำนวณจากตำแหน่งหมุนของกล้อง ซึ่งควรอยู่ตรงกับหมุดอ้างอิงพอดี หากกล้องเยื้องออกไปแม้เพียงไม่กี่มิลลิเมตร จุดหมุนของมุมจะเปลี่ยนตำแหน่งทันที ทำให้ค่ามุมที่วัดได้คลาดเคลื่อนจากค่าจริงของพื้นที่ที่ต้องการวัด

ผลกระทบของการตั้งศูนย์ไม่ตรง

ความคลาดเคลื่อนเพียง 35 มม. อาจทำให้ค่ามุมเพี้ยนจนส่งผลต่อพิกัดหลายเซนติเมตร โดยเฉพาะเมื่อต้องวัดในระยะไกล 30100 เมตรขึ้นไป ซึ่งส่งผลต่องานสำรวจหลายประเภท เช่น:

• งานวางผังอาคาร
• งานกำหนดตำแหน่งเสา เข็ม หรือหมุด
• งานตรวจสอบพิกัดหรือ As-built
• งานควบคุมแนวโครงสร้าง
• งานสำรวจพื้นที่กว้างหรือระยะไกล

แม้ค่าระยะที่วัดด้วย Total Station อาจยังถูกต้อง แต่หากมุมผิด พิกัดที่คำนวณได้ก็จะผิดตามไปด้วย ดังนั้นการตั้งศูนย์จึงมีผลสำคัญมาก

ระดับความแม่นยำที่ควรยึดในการตั้งศูนย์

มาตรฐานงานสำรวจแนะนำให้ศูนย์กล้องคลาดไม่เกิน ±1 มม. จากหมุดอ้างอิง โดยเฉพาะในงานที่ต้องการความละเอียดสูง เช่น งานผังอาคารหรือโครงสร้างหลัก ผู้ใช้งานควรตรวจสอบความตรงของ Plummet และปรับตั้งใหม่หากพบความคลาดเคลื่อน

สรุป

การตั้งศูนย์กลางกล้องมีผลโดยตรงต่อค่ามุมจริง การเยื้องจากหมุดเพียงเล็กน้อยอาจสร้างความคลาดเคลื่อนที่ขยายตัวมากขึ้นเมื่อวัดในระยะไกล ทำให้ตำแหน่งพิกัดผิดและอาจกระทบต่อคุณภาพงานสำรวจ การตรวจสอบการตั้งศูนย์ก่อนเริ่มงานทุกครั้งจึงเป็นขั้นตอนสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม