ประสบการณ์ตั้งกล้องบนเขื่อนในลมแรง 80 กม./ชม.

ประสบการณ์ตั้งกล้องบนเขื่อนในลมแรง 80 กม./ชม.
“ตั้งกล้องเสร็จ กำลังจะเล็งปริซึม… แล้วกล้องโยกเองเหมือนจะบิน” เสียงจากช่างสำรวจคนหนึ่งที่เคยวัดงานบนสันเขื่อนกลางฤดูมรสุม
การตั้งกล้องสำรวจบนพื้นที่เปิดโล่งอย่าง สันเขื่อน, สะพานยกระดับ, หรือแนวตลิ่งสูง ไม่ใช่แค่เรื่องของทักษะการวัด แต่ยังต้องรับมือกับ สภาพแวดล้อมที่โหดสุด ๆ โดยเฉพาะ “ลมแรง” ซึ่งเป็นศัตรูเงียบของความแม่นยำ
ในครั้งนี้ ผมจะเล่า ประสบการณ์จริง พร้อม เทคนิคที่เอาตัวรอดมาได้ จากการตั้งกล้องบนเขื่อนในวันที่ลมพัดแรงถึง 80 กม./ชม.

สถานการณ์หน้างาน
พื้นที่: สันเขื่อนขนาดใหญ่ ทางภาคเหนือ
ความสูงจากระดับน้ำทะเล: > 60 เมตร
ช่วงเวลาวัด: หน้าฝน ลมแรงตลอดวัน
ความเร็วลมเฉลี่ย: 60–80 กม./ชม. (ระดับที่ขาตั้งสั่นแม้ยังไม่แตะ)

ปัญหาที่เจอจริง
ขาตั้งกล้องสั่นตลอดเวลา แม้จะกดแน่น ฝังลึก
เส้นใยกล้อง (Crosshair) แกว่งจนอ่านค่าไม่ได้
ปริซึมที่ตั้งห่าง 50 ม. ขยับเองจากแรงลม
ไม่สามารถถ่ายข้อมูลซ้ำจุดเดิมได้แม่นพอ เพราะค่าผันผวน

เทคนิคเอาตัวรอดในภาวะ “เกือบใช้กล้องไม่ได้”
✅ 1. ลดความสูงขาตั้งให้ต่ำที่สุด
แทนที่จะตั้งกล้องในระดับหน้าอก → ปรับลงต่ำระดับเอวหรือต่ำกว่า
ลมแรงมากในระดับสูงกว่า 1.5 ม. จากพื้น → ยิ่งเตี้ย กล้องยิ่งนิ่ง

✅ 2. ถ่วงน้ำหนักขาตั้ง
ใช้กระสอบทราย หรือถุงหินผูกกับขากล้องแต่ละข้าง
ใช้เชือกยึดขาตั้งกับ “หมุดปัก” ฝังดิน เพิ่มความมั่นคง

✅ 3. ใช้เวลาวัดเฉพาะช่วงลมตก (Wind Break Window)
เฝ้าดูจังหวะที่ลมตก 3–5 วินาที → เล็ง + วัดทันที
บางครั้งต้องรอ "ลมหยุดชั่วคราว" แล้วรีบยิงค่าทันที

✅ 4. เพิ่มจำนวนวัดซ้ำ (Redundancy)
วัดจุดเดียวกัน 3–5 ครั้ง แล้วเฉลี่ย
กรองค่าที่เพี้ยนจากการสั่นออก เพื่อให้ได้ค่ากลางที่แม่นที่สุด

✅ 5. ใช้โหมดวัดระยะเฉลี่ย / วัดอัตโนมัติ
บางกล้องมีฟังก์ชัน “Average” หรือ “Auto Repeat”
กล้องจะวัดหลายรอบรวดเดียว แล้วเฉลี่ยให้ทันที

ข้อควรระวังเพิ่มเติม
ปริซึมล้ม ใช้ฐานแม่เหล็ก/ฐานหนัก หรือถ่วงด้วยหิน
ขากล้องโยก กดแน่น ฝังขาลึก และผูกเชือกยึด
กล้องเสียจากแรงกระแทก อย่าปล่อยกล้องไว้ลำพังขณะลมแรง
ค่าคลาดเคลื่อนสูง วัดหลายรอบ อย่าเชื่อค่ารอบเดียว
 
สรุป: กล้องวัดแม่นไม่ได้ ถ้ากล้องไม่มั่นคง แม้กล้อง Total Station จะทันสมัยแค่ไหน แต่ถ้าขาตั้งสั่น – เส้นใยแกว่ง – หรือปริซึมขยับ ความแม่นยำก็จะหายไปทันที
✅ อย่าประมาทกับ “ลม” บนเขื่อน
✅ ใช้เทคนิคลดแรงลม + เพิ่มน้ำหนัก
✅ วัดซ้ำ ตรวจซ้ำ และเลือกจังหวะที่ดีที่สุด